Onhandig UWV dupeert kwetsbare
Ongeveer een kwart van de werkgevers maakt gebruik van de diensten van gemeenten en UWV als ze personeel zoeken. Ondernemers vinden dat het ambtenaren en UWV-medewerkers ontbreekt aan daadkracht, aan professionaliteit en de wil om serieus samen te werken, meldt het rapport ‘Werkgeversperspectief’ van de Inspectie SZW. Dat moet anders, vindt de inspectiedienst, omdat hierdoor kwetsbare werkzoekenden te veel buiten beeld blijven.
Veel gemeenten werken samen met het UWV in zogenoemde werkgeversservicepunten. Daar kunnen ondernemers informatie krijgen over welke subsidies er allemaal zijn voor mensen met een arbeidsbeperking. Ook zijn er vacatures en is bij zo’n servicepunt alles bekend over organisatorische voorwaarden. Maar de werkgevers komen er nauwelijks op af. Dat komt vooral doordat ze niet van het bestaan af weten, blijkt uit onderzoek van de Inspectie SZW.
Dat baart de inspectie zorgen. Het is echter niet alleen onbekendheid. Ondernemers noemen ook vaak een gebrek aan vertrouwen als reden om niet bij gemeenten en UWV aan te kloppen. De werkgevers hebben meer fiducie in uitzendbureaus dan in servicepunten. Uitzendbureaus zijn veel toegankelijker, werkgevers weten precies bij wie ze moeten zijn en ze krijgen snel flexibel inzetbare kandidaten aangeleverd, aldus de werkgevers.
Bij de werkgeversservicepunten van gemeenten en UWV is vaak geen duidelijk aanspreekpunt, klagen de ondernemers. ‘Ik heb in drie maanden tijd al drie contactpersonen gehad’, krijgen de inspecteurs te horen. Of: ‘Ik heb een paar keer contact gezocht, maar krijg steeds nul op rekest. Ik zoek het nu zelf wel uit.’
Uitkeringsgerechtigden
Een ondernemer heeft ook liever een werkzoekende van een uitzendbureau dan een werkloze die in de kaartenbak van het UWV staat. Ze vrezen dat uitkeringsgerechtigden minder geschikt zijn. Gemeenten en UWV komen ook te vaak met de verkeerde kandidaten op de proppen als een werkgever een vacature bij hen neerlegt. ‘Je merkt gewoon dat de mensen die beschikbaar zijn niet matchen met wat wij vragen’, zeggen ze tegen de inspectiedienst.
Daar hebben ze deels gelijk in, merkt de inspectie op. Dat komt doordat UWV en gemeenten zich onvoldoende verdiepen in welke personen het bedrijf zoekt. Maar in het geval van een arbeidsbeperkte kandidaat ligt de verwachting bij de ondernemer ook vaak te hoog. Voor mensen met een beperking moet doorgaans het een en ander worden aangepast om hen goed te laten functioneren.
Onhandig UWV
Maar het is tegelijkertijd een hardnekkig vooroordeel, beweert de inspectie, dat zelfs bij de gemeenten en het UWV leeft. Als voorbeeld noemen zij de asbestverwijdering of de scheepsbouw, twee sectoren die zitten te springen om mensen. Gemeenten en het UWV zijn volgens de inspectie slecht op de hoogte van de werkzaamheden in deze branches omdat ze vermoeden dat zij toch geen werkzoekenden kennen die in die sectoren zouden kunnen werken.
Onvoldoende inzicht
Vermoeden, inderdaad. Uit onderzoek van de Inspectie SZW blijkt dat gemeenten en UWV niet alleen onvoldoende inzicht hebben in de werkzaamheden in bepaalde sectoren, maar ook in de capaciteiten van de uitkeringsgerechtigden die werk zoeken. Zo heeft het UWV 234.000 mensen die een baan zoeken in een technisch of industrieel beroep. Een deel van hen zou echt wel in de asbestverwijdering of scheepsbouw terechtkunnen.
Het moet dus anders, vindt de Inspectie SZW. Want vooral de werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt komen zo nooit aan de bak.
Gemeenten en UWV moeten zich verdiepen in de bedrijven, weten welke personele vraagstukken er spelen en bovenal moeten de medewerkers van gemeenten en UWV direct aanspreekbaar zijn. En dan niet alleen als een werkzoekende geplaatst moet worden, maar ook nog de periode daarna. Laatste tip van de inspectie: geef snel duidelijkheid of het wel of niet lukt om een geschikte kandidaat te vinden.
(Trouw: 25 juni 2016)